Rondom de karakteristieke draaibrug, toegangspoort tot de Piushaven, bevindt zich een opmerkelijk erfgoedensemble: de draaibrug, de voormalige metaalgieterij Jerôme van Dun, de pastorie, het voormalige brugwachtershuis met wachthuisje en een rijtje arbeiderswoningen. In 1999 verzocht Stichting Thuishaven Tilburg de Rijksdienst voor de Monumentenzorg om het ensemble een beschermde status te geven. Het is geen monument geworden, maar de gemeente Tilburg heeft voor het ensemble toen wel ‘een intentie tot behoud’ uitgesproken.
De draaibrug dateert uit 1923. De brug is zwaar uitgevoerd, geklonken in staal, omdat het de bedoeling was dat er een tram overheen zou rijden. Maar zover is het nooit gekomen. Voor het scheepvaartverkeer heeft een draaibrug als voordeel dat de schepen tegelijkertijd in twee richtingen de brug kunnen passeren. De brugwachters draaien de brug anno 2014 nog op de ouderwetse manier: handmatig met een slinger.
Blauwdruk van de draaibrug. Behalve de draaibrug van de Piushaven heeft Rijkswaterstaat aanvankelijk meer draaibruggen in het Wilhelminakanaal in Tilburg aangelegd. Nu is daar behalve deze handbediende draaibrug nog maar 1 andere draaibrug van overgebleven, die van de Oisterwijksebaan. Deze is in de negentiger jaren geautomatiseerd en wordt op afstand bediend.Blauwdruk van de draaibrug.J.W. Vermeer, de eerste brugwachter van de draaibrug, kwam op 1 mei 1923 officieel in dienst ‘met het genot van woning en dienstkleeding, op eene jaarwedde van fl. 1.920,-’.Deze ets uit 1927 van kunstenaar Hendrik de Laat, onderdeel van een reeks etsen in opdracht van het stadsbestuur, toont het zicht op de Piushaven toen deze net was aangelegd. In het midden wordt een klein tjalkje naar binnen geboomd. In de haven zijn links de oude huisjes te zien, die er al stonden voor de aanleg van het kanaal. Het kanaal is aangelegd in het boerenland. Het zeilschip dat in de haven ligt, heeft de zeilen te drogen hangen.Toeloopkanaal naar de Piushaven gezien vanaf de draaibrug richting stad. Op de achtergrond de kerk van Broekhoven. De foto uit 1930 is genomen op een maandag, dat was vroeger wasdag. (Let op de waslijn rechts op de foto.) Deze ets uit 1957, uit een reeks etsen van C. de Kort over Tilburg, toont het zicht vanaf het viaduct van de Ringbaan Oost op het historisch ensemble met draaibrug. Het is hetzelfde beeld als op de foto, maar dan iets meer ingezoomd. De vele schoorstenen op de ets benadrukken de bedrijvigheid van industriestad Tilburg.Remmingwerk bij de draaibrug van de Piusahven.foto uit 1982 met nog autoverkeer op de draaibrug. In de 21e eeuw werd de draaibrug autovrij. Zicht op de draaibrug vanaf het viaduct, foto door Marie Therese Kierkels genomen op 25 november 2009.
Klik op de foto voor een vergroting met onderschrift.
.jpg)